MELATONINE SMELTTABL 180 PHARMANUTRICS

Melatonine is een peptidehormoon dat door de epifyse (een neuro-endocrien orgaan in de hersenen) wordt geproduceerd en uitgescheiden. Daarnaast vindt synthese voor autocrien of paracrien gebruik plaats in onder andere het netvlies, het beenmerg, het maag- en darmkanaal en in de lymfocyten.

De primaire fysiologische rol van melatonine is het beïnvloeden van het 24-uursritme. Van alle 24-uursritmes, is de slaap-waakcyclus het bekendste. Ook veel andere processen vertonen een 24-uursritme. We denken dan aan hormoon-gestuurde lichaamsfuncties zoals lichaamstemperatuur, bloeddruk en urineproductie. Het ritme wordt geregeld door externe en interne factoren. Externe factoren zijn bijvoorbeeld temperatuur, licht, beschikbaarheid van voedsel en sociale invloeden. Melatonine synchroniseert het interne hormonale milieu aan de externe factoren. Melatonine synchroniseert op deze manier onze biologische klok (die iets minder dan 24 uur telt) met het 24-uurs dag- en nachtritme.

Melatonine is natuurlijk welbekend om zijn slaapbevorderende werking. Bij mensen met een verstoord slaap-waakpatroon door bijvoorbeeld een jetlag, nachtdiensten of neuropsychiatrische stoornissen, zorgt melatonine voor regulering van het slaap-waakpatroon.

Bij een verminderde lichtval op het oogvlies wordt dopaminesecretie geremd en melatoninesecretie gestimuleerd. Als de melatoninespiegel stijgt, daalt de activiteit. Melatonine reguleert namelijk de synthese van second messengers met een verminderde activiteit van onder andere glucagon en adrenaline tot gevolg. Wanneer in fysiologische hoeveelheden (0,5 à 8 mg per persoon per dag) wordt gesuppleerd, heeft dit een kalmerende en slaapbevorderende werking. Bij toediening vóór aanvang van de endogene secretie kan zelfs met lagere doses worden volstaan.

Melatonine versterkt via interactie met de GABA-receptoren de invloed van gamma-aminoboterzuur (GABA), waardoor de neurotransmissie wordt geremd. Tevens zorgt melatonine tot een kleine daling van de lichaamstemperatuur, met een slaapbevorderende werking tot gevolg. Dit zou kunnen komen door het effect dat melatonine heeft op de hypothalamus en zijn warmte-regulerende centra. Melatonine verbetert de slaap door verkorte inslaaptijden, verlengde slaapduur en een verbeterd slaappatroon.

Van melatonine zijn geen contra-indicaties bekend.

Melatonine wordt algemeen als veilig beschouwd in de onder vermelde doseringen. Er zijn geen belangrijke bijwerkingen op korte en lange termijn. Zelden treden milde bijwerkingen op zoals vermoeidheid in de ochtend en opwinding voor het slapengaan.

Melatonine versterkt de werking van bètablokkers, andere bloeddrukverlagers, kalmerende middelen, benzodiazepines (bij slapeloosheid), interleukin-2 en tamoxifen. Ook kan melatonine het effect van antistollingsmiddelen (bloedverdunners) versterken, waardoor het bloedbeeld gecontroleerd moet worden.

De werking van antidepressiva, steroïden, immunosuppressiva en glucose-verlagende medicijnen kan verminderd worden door melatonine. Daarom dient suppletie te gebeuren onder toezicht van een arts, de dosering van de medicatie kan dan eventueel worden aangepast.

Om eerder in de slaapfase te komen dient melatonine ongeveer twee uur voor de beoogde slaaptijd te worden genomen. Wanneer men ‘s avonds de slaapfase wil uitstellen, neemt men melatonine vroeg in de ochtend. ’s Morgens blijft men hierdoor langer moe. Uiteindelijk wordt hierdoor de slaap in de avond uitgesteld en slaapt men ‘s morgens langer door.

Bij behandeling van slaap gerelateerde problemen blijkt 0,1 à 2 mg ’s avonds te volstaan. Deze dosis kan veilig worden verhoogd tot 5 à 10 mg indien noodzakelijk.

Kalmerende, bloedglucose-verlagende en bloedverdunnende fyto-therapeutica kunnen de werking van melatonine versterken. De endogene secretie van melatonine wordt verhoogd door monnikspeper en kan het effect van suppletie versterken. Zink speelt een belangrijke rol in het melatonine-metabolisme.